nav-left cat-right
cat-right

Dr Paul Chester LATAWSKI – Laudacja przyjęcia na Członka Honorowego na WZ PTNO, 15 stycznia 2019 roku

Paul Latawski - Photo

Doktor Paul Chester LATAWSKI jest wspaniałym przykładem, i tu biorę cytat ze znakomitego powieściopisarza Bolesława Prusa, używając tytuł jednej z jego nowel, czyli: „Powracającej Fali”.

Pradziadkowie Dr. Latawskiego z końcem dziewiętnastego wieku opuścili biedę zaboru austriackiego kierując się do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Tam ciężką praca i wytrwałością zbudowali sobie i swoim dzieciom życie w dostatku, jednak zawsze trzymając się starej polskiej tradycji i wiary. Można powiedzieć, byli przykładem osiągnięcia tego co się nazywa „the American dream”.

Dr Latawski jest amerykańskim historykiem polskiego pochodzenia który od wielu dziesiątek lat pracuje naukowo w Wielkiej Brytanii a w ostatnich dwudziestu latach coraz mocniej wiąże się i zajmuje się historią polskiej wojskowości.

Urodził się w 1954 roku w Buffalo. Po ukończeniu studiów zwieńczonych doktoratem, był oficjalnym historykiem w amerykańskim Departamencie Armii w Waszyngtonie. Następnie był wizytującym wykładowcą na School of Slavonic and East European Studies Uniwersytetu Londyńskiego, oraz od 1986 roku Asystent Profesor Stosunków Międzynarodowych w Oddziale Brytyjskim New England College. Po dwuletniej pracy jako wykładowca na SSEES, od 1998 po dzień dzisiejszy jest starszym wykładowcą w Departamencie Studiów Wojennych Królewskiej Akademii Wojskowej w Sandhurst.

Od ponad dwudziestu lat interesuje się historią polskiej wojskowości, szczególnie badając operacyjne i taktyczne dowodzenie 1 Dywizją Pancerną generała Stanisława Maczka. Jest autorem szeregu książek i licznych artykułów na ten i pokrewne tematy. Wymienić tu należy książki „Falaise Pocket. Defeating the German Army in Normandy” (2012); „The Transformation of the Polish Armed Forces: Preparing for NATO” (1999). Jest redaktorem lub współredaktorem książek: „Exile Armies” (2005), „Kazimierz Smogorzewski: Myśli integracji Europy Środkowo-wschodniej 1939-1944” (2001), oraz „The reconstruction of Poland 1914-1923” (1992).

Od szeregu lat jest jednym z filarów dorocznych konferencji na tematy polskiej historii wojskowej, organizowane przez Polish Heritage Society w Zjednocznym Królestwie. Z dotychczasowych sześciu konferencji powstały trzy angielsko-języczne publikacje po konferencyjne, wszystkie zawierajace artykuły Dr. Latawskiego.  Następne są w toku przygotowania do druku. Tematyka obejmuje: powstanie Wojska Polskiego 1914-1921; struktury i organizacja Armii Krajowej; Generał Rowecki i jego poglądy na walki uliczne oraz dowodzenie gen. Maczka pod Jort w sierpniu 1944 roku pokazujący polskiego dowódcy jako inowatora przerastającego w koncepcjach i rozmachu myślenia operacyjno-taktycznego swoich kanadyjskich współkolegów dowódców dywizji jak i przełożonych. Prace Dr. Latawskiego ostatnio również ukazały się w krajowych publikacjach, n.p. w czasopiśmie „Studia i Materiały” Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie. Również w ostatnich latach coraz częściej bywa zapraszany na międzynarodowe konferencje do Warszawy jak i na tury wykładów do Akademii Obrony Narodowej w Rembertowie.  Ostatnio, w maju ubiegłego roku przedstawił referat na temat planów rozbudowy Polskich Sił Zbrojnych na okres powojenny rozpracowywany przez wojenny Sztab Naczelnego Wodza w Londynie. Uroczysta konferencja na Zamku Królewskim była zorganizowana z okazji 100 lecia utworzenia polskiego Sztabu Generalnego. Z tej też okazji przyznano Dr. Latawskiemu Medal 100-lecia Sztabu Generalnego.

Prace Dr. Latawskiego wybitnie pogłębiają wiedzę nad dziejami wojskowymi Polski a jednocześnie wprowadzają tematykę na szersze wody historiografii angielsko-języcznej. Stanowi to szczególną zasługę Dr. Latawskiego.

 „Powracająca fala” jak określam Dr. Latawskiego i jego naukowe osiagnięcia, wybitnie przyczyniają się do rozwijania polskiej nauki tak w świecie anglo-saskim jak i w naszym rodzimym.  Dr Latawski jest istnie dobrym przykładem nie tyle „the American dream” jak „the Polish dream”.  Istnie prusowska „Powracająca Fala”.   

 dr hab. Andrzej Suchcitz

Wice-prezes PTNO